دانلود پایان نامه رشته مهندسی صنایع

دانلود فرجام نامه زنجیره مهندسی صنایع

دانلود سرانجام نامه  زنجیره مهندسی صنایع

بررسی رویکردهائی امروزین در مدیریت شش سیگما و مهندسی ارزش و مهندسی مجدد

 فصل اول: مقدمه

بخش اول) سرآغاز ……………………………………………………………………………………. 2

کیفیت چیست؟ …………………………………………………………………………………… 3

مدیریت کیفیت فراگیر …………………………………………………………………………. 7

اصول مدیریت کیفیت فراگیر ……………………………………………………………….. 8

متدولوژی پژوهش حاضر …………………………………………………………………….. 15

فصل دوم : شش سیگما

بخش اول) سرآغاز ……………………………………………………………………………………. 18

چرا شش سیگما؟………………………………………………………………………………… 18

پدیده شش سیگما……………………………………………………………………………….. 21

بخش دوم) تاریخچه………………………………………………………………………………… 25

تاریخچه…………………………………………………………………………………………….. 25

بیل اسمیت والد شش سیگما………………………………………………………………….. 29

بخش سوم) شش سیگما چیست؟……………………………………………………………… 33

لزوم اجرای شش سیگما……………………………………………………………………… 33

شش سیگما: فلسفه، افزار یا استراتژی؟…………………………………………………. 37

اهداف پایانی شش سیگما……………………………………………………………………… 38

برخی فوائد اجرای شش سیگما…………………………………………………………….. 39

برخی فوائد مدیریتی شش سیگما………………………………………………………….. 42

بخش چهارم) روند اجرائی شش سیگما…………………………………………………….. 44

اجرای راهبردی شش سیگما……………………………………………………………… 45

اجرای تاکتیکی شش سیگما………………………………………………………………….. 48

DMAIC چیست؟………………………………………………………………………………… 50

فاز اول: تعریف…………………………………………………………………………………… 50

فاز دوم: اندازه گیری………………………………………………………………………….. 54

فاز سوم: تحلیل………………………………………………………………………………….. 56

فاز چهارم: بهبود………………………………………………………………………………… 59

فاز پنجم: کنترل………………………………………………………………………………….. 60

سایر موارد………………………………………………………………………………………… 62

DMADV چیست؟………………………………………………………………………………. 65

اشکال مختلف اجرای شش سیگما…………………………………………………………. 68

بخش پنجم) مبانی آماری شش سیگما………………………………………………………. 72

مقدمه………………………………………………………………………………………………… 72

توزیع نرمال……………………………………………………………………………………….. 75

توزیع نرمال استاندارد………………………………………………………………………… 76

توزیع نرمال در حالت کلی……………………………………………………………………. 78

محاسبه سطح سیگما…………………………………………………………………………… 83

بخش ششم) سخت افزار و نرم افزار شش سیگما……………………………………… 88

سخت افزار شش سیگما………………………………………………………………………. 88

ابزارهای مقدماتی و سازماندهی اطلاعات………………………………………………. 89

ابزار جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………….. 94

ابزارهای تحلیل دیتا ها و فرایندها………………………………………………………… 101

ابزارهای تحلیل آماری………………………………………………………………………… 113

نرم اسباب شش سیگما…………………………………………………………………………. 115

بخش هفتم) تعلیم و تعلیم شش سیگما…………………………………………………. 126

چه کسانی؟ چه تعلیماتی؟…………………………………………………………………….. 127

یاد‌گیری سایر مهارتها…………………………………………………………………………. 132

بخش هشتم) ساختار سازمانی شش سیگما……………………………………………… 136

کمربند سیاه……………………………………………………………………………………….. 136

کمربند سیاه ارشد………………………………………………………………………………. 137

حامی یا قهرمان………………………………………………………………………………….. 138

کمربند سبز………………………………………………………………………………………… 140

رهبری اجرائی……………………………………………………………………………………. 141

صاحبان فرایند…………………………………………………………………………………… 142

بخش نهم) شش سیگما و سایز سازمانی………………………………………………….. 143

محور مدیریت…………………………………………………………………………………….. 144

محور کارکنان……………………………………………………………………………………. 148

بخش دهم) علل عملکرد موفق شش سیگما………………………………………………… 150

علت اول: مشتری گرائی………………………………………………………………………. 151

علت دوم: اصلاح عملکرد مدیریت………………………………………………………….. 151

علت سوم: مدیریت براساس حقایق……………………………………………………….. 152

علت چهارم: علاج پیش از وقوع……………………………………………………………… 152

علت پنجم: تیم و همکاری بی حتماً و مرز………………………………………………… 153

علت ششم: بازیافت سرمایه…………………………………………………………………. 153

سایر علل…………………………………………………………………………………………… 154

فصل سوم : مهندسی ارزش

بخش اول ) پیشگفتار …………………………………………………………………………………… 157

بخش دوم ) تاریخچه ………………………………………………………………………………. 163

تاریخچه مهندسی ارزش……………………………………………………………………… 163

تاریخچه مهندسی ارزش در ایران ……………………………………………………….. 169

بخش سوم ) ارزش و پارامترهای آن ………………………………………………………. 172

تعریف ارزش و انواع آن …………………………………………………………………….. 172

هزینه وانواع آن ……………………………………………………………………………….. 174

کارکرد و گونه ها آن ……………………………………………………………………………… 177

کیفیت ……………………………………………………………………………………………….. 181

ارزش از دیدگاههای متفاوت ………………………………………………………………. 182

سایر تعاریف پیوسته …………………………………………………………………………… 184

بخش چهارم) مهندسی ارزش ………………………………………………………………….. 186

تعریف مهندسی ارزش ……………………………………………………………………….. 186

فرایند مهندسی ارزش ………………………………………………………………………… 192

روش تحلیلی ……………………………………………………………………………………… 194

روش خلاقیت …………………………………………………………………………………… 196

برخی دستاوردهای به کارگیری مهندسی ارزش …………………………………… 198

بخش پنجم ) موعد اجرای مهندسی ارزش …………………………………………………. 200

بخش ششم ) روند اجرائی مهندسی ارزش ………………………………………………. 205

برنامه پیشه پیشنهادی انجمن بین المللی ارزش ……………………………………….. 206

مطالعات مقدماتی ……………………………………………………………………………….. 208

مطالعات ارزش…………………………………………………………………………………… 210

مطالعات تکمیلی …………………………………………………………………………………. 216

بررسی برنامه شغل هفت مرحله‌ای مهندسی ارزش …………………………………. 216

فاز برگزیدن ………………………………………………………………………………………… 218

فاز رسیدگی یا اطلاعات ………………………………………………………………………. 225

فاز خلاقیت ………………………………………………………………………………………. 239

فاز ارزیابی ……………………………………………………………………………………….. 246

فاز بسط و گسترش ……………………………………………………………………………… 260

فاز ارائه …………………………………………………………………………………………… 262

فاز اجرا و ممیزی ……………………………………………………………………………… 268

فصل چهارم : مهندسی مجدد

بخش اول) مقدمه…………………………………………………………………………………….. 275

مقدمه………………………………………………………………………………………………… 275

مهندسی مجدد؛ دگرگون سازی……………………………………………………………. 279

بخش دوم) مهندسی مجدد چیست؟…………………………………………………………… 283

تعریف و کلمه های کلیدی……………………………………………………………………. 283

دلائل احتیاج به مهندسی مجدد در دگرگون سازی……………………………………… 289

مشتریان دگرگون شده اند…………………………………………………………………… 290

رقابت تنگاتنگ…………………………………………………………………………………….. 295

دگرگونی ها پیوستگی اند……………………………………………………………………….. 297

مهندسی دوباره سازمانها چیست؟………………………………………………………….. 307

بخش سوم) روند اجرائی مهندسی مجدد…………………………………………………… 316

گام اول؛ بدانید چه می خواهید……………………………………………………………… 318

درک احتیاج و طاقت دگرگون کردن…………………………………………………………… 320

تحلیل ذ ینفعان کلیدی و نیازهای آنها …………………………………………………… 322

چارچوبی برای موفقیت……………………………………………………………………….. 340

گام دوم: برنامه ریزی کنید………………………………………………………………….. 345

فرایند برنامه ریزی……………………………………………………………………………… 347

گام سوم: اجرا کنید…………………………………………………………………………….. 352

تکنیک های فنی…………………………………………………………………………………… 352

تکنیک های فرهنگی……………………………………………………………………………… 359

گام چهارم: مقایسه و ارزیابی کنید……………………………………………………….. 376

کنترل و مرور عملیات……………………………………………………………………….. 377

کنترل نتایج………………………………………………………………………………………… 383

فصل پنجم : مقایسه و نتیجه گیری

بخش نخست ) بازبینی رویکردها ……………………………………………………………………. 391

خلاصه …………………………………………………………………………………………….. 392

شش سیگما چیست؟ …………………………………………………………………………… 392

مهندسی ارزش چیست؟ …………………………………………………………………….. 393

مهندسی دوباره چیست؟ ………………………………………………………………………. 394

بخش دوم ) مقایسه رویکردها …………………………………………………………………. 395

شباهت ها …………………………………………………………………………………………. 395

تفاوت ها …………………………………………………………………………………………… 397

نتیجه گیری و ارائه توصیه ………………………………………………………………… 402

فصل ششم : منابع و مآخذ

منابع فارسی ……………………………………………………………………………………… 405

منابع لاتین ………………………………………………………………………………………… 406

فصل اول

بخش اول) مقدمه

شرکتها و سازمانهای تجاری برای بقا در پهنه تجارت باید سودآور باشند و با ارائه خدمات و محصولات پاسخگوی نیازهای مشتریان خویش بوده ودر عین حال با گسترش بازرگانی و صنعتی، ایجاد فرصتهای شغلی و پرداخت مالیات به جامعه و کشور خویش خدمت نمایند. شرط اول سودآوری برای یک سازمان اینست که مشتریان به خرید و به کارگیری محصول یا خدمت آن سازمان، علاقمند و مایل باشند. این علاقه و گرایش از تطابق نیازهای آنها با محصولات و خدمات ارائه شده سازمان نشأت می‌گیرد. هر مشتری در ارتباط با فرآورده دریافتی، اعم از کالا یا خدمات، شرایط خاصی را در عقیده دارد، در حقیقت می‌توان گفت مجموعه‌ای از شرایط هستند که بیچارگی وانتظار مشتری را شکل می‌دهند. در صورتی که سازمان یا شرکتی بتواند پاسخگوی شرایط مورد عقیده مشتری باشد، سازمانی کارساز (effective) است که مسلماً در آینده با اقبالی اغلب روبرو می‌شود در غیراینصورت سازمانی غیرموثر (Ineffective) بوده و چشم‌اندازی خطرناک را قبل رو دارد. چشمداشت مشتری بسیار ما فوق پرداخت وجه و اخذ کالا یا خدمات است. رضایتمندی وی زمانی حاصل می شود که فرآورده یا خدمتی را که در قبال پرداخت وجه دریافت می‌نماید با گردآور شرایط وی سازگار باشد. در این صورت است که مشتری ادعا می‌کند کالا یا خدمات واصله و از «کیفیت خوبی» برخوردار بوده است.

چنانچه سازمانی کامیاب به خلق چنین تصوری در مشتریان خود گردد مسلماً آینده‌ای صریح را پیش رو دارد و به همین هدف سازمانها و شرکتهای تجاری در سراسر دنیا سالهاست می‌کوشند الی سطح کیفیت فرآورده یا خدمات خویش را هر چه اغلب ارتقاء دهند. فلذا درک مفهوم کیفیت و موضوعات مربوط به آن از قبیل مدیریت کیفیت

(Quality Management)، مدیریت کیفیت فراگیر (Total Quality Management)، مهار کیفیت (Quality Control)، تضمین کیفیت (Quality Assurance) و.. از نیازهای بنیادی هر سازمان است.

 کیفیت چیست؟

کیفیت مفهومی است که تعریف و تفسیر آن زیاد مشکل می‌نماید اگر چه هر آدم به راحتی این معنا را در ذهن خود درک می‌کند و در واقعیت به راحتی به موشکافی کیفیت محصولات و خدمات واصله خود می‌پردازد. ولی مشکل زمانی نمایان می‌شود که کوشش در اندازه گیری کیفیت با یک پیمانه مشخص داریم و یا حتی به تعقیب تعریف مناسبی از آن هستیم. اگر در این جستجو به یک فرهنگ لغات مراجعه کنیم، تعریفی این چنین خواهیم یافت: «درجه نکویی یا مطلوبیت محصول یا خدمات دریافتی». با توجه به این تعریف سئوالی در ذهن ما ایجاد می‌گردد مبنی بر اینکه اصولاً خوبی و مطلوبیت (goodness) یک فرآورده یا خدمت چیست و چگونه اندازه‌گیری می‌شود. باید گفت این معنا در هر زمان و هر باره به شکلی خاص خودنمائی می‌کند.

شاید بتوان گفت فهم انسان از مفهوم کیفیت به سررسید ماقبل تاریخ برمی‌گردد، زمانی که ملت برای کسب اشیاء باره دربایستن خویش دست به معاوضه و تباتر می‌زدند. داد و ستدها معمول در بریتانیا بر روی اشیائی مانند نمک، میخهای آهنی و سنگ آسیاب چهره می‌گرفت. این اشیاء که عموماً از قاره‌های گوشه ها-کناره ها و سواحل حومه جهت تعویض با مواد غذائی و دیگر نیازمندیهای مردم آورده می‌شدند، از کیفیت احسان برخوردار نبودند. به عنوان مثال سنگ آسیاب که جهت آسیاب جو و گندم مورد کاربرد پیمان می‌گرفت می‌بایست از گرانیت با درجه نابی و کیفیت معینی جاسازی می‌شد که در آن زمان مرغوب‌ترین آن از آن مملکت فرانسه بود. در غیراینصورت در کاربرد مستمر شکسته و کارائی چندانی نداشت و بدین ترتیب تأمین آذوقه ملت با دشوار روبرو می‌شد. در اینجا بارزترین مفهوم کیفیت روشن می‌گردد: « پسندیده استفاده بودن (fitness for use)» یعنی محصول یا خدمت به نحوی طراحی، ساخته و پرداخته شود که احتیاج مشتری در استفاده از آن به طور مناسبی برآورده شود.

در ماضی داد و ستدها فراوانی ما بین خاور دور و اروپای غربی چهره می‌گرفت و غالباً اقلامی که در اروپا قابل دسترسی فقدان از شرقی‌ها خریداری می‌شد مانند ادویه و ابریشم. با در نظر داشتن این مسئله که تعبیه و دسترسی به این اقلام در اروپا شدنی نبود می‌توان گفت کیفیت این اقلام کمتر خودنمائی کرده و کسب آنها اغلب مدنظر بوده است. از طرفی سایر «مناسب کاربرد بودن» را تعریف کیفیت قلمداد کنیم، آیا یک پارچه کتان معمولی جهت جاسازی لباس و ایجاد پوشش پسندیده نبوده است؟ بعد به چه علت اروپائی‌ها اقدام به خرید ابریشم با قیمتهای گزاف می‌نمودند؟

تصور می‌شود ابریشم مرغوب کالای لوکسی ((Luxury) است که معنای توانگری را منتقل می‌نموده و احتمالاً عبارت «مناسب کاربرد بودن» در این مورد در ارضای خواستهای درونی افراد، زیباتر و شکیل تر به عقیده رسیدن و احساساتی از این دست معنا و مفهوم می‌یافته است. مثال دیگری مطرح می‌کنیم، درگذشته برای مسافرت از شهر A به شهر B امکان استفاده از یک دلیجان مستهلک و یا یک درشکه لوکس فراهم بوده که هر دو بیچارگی مشتری را برطرف نموده اما قاعدتاً مورد پسین توانائی اکثریت در کسب رضایت افراد داشته است. کیفیت و لوکس گرائی اگر چه معناهائی متفاوت دارند اما غالباً خاتمه به یک نتیجه می‌شوند: «دریافت فرآورده یا خدمتی که تناسب اکثریت با اراده مشتری دارد.» و این دومین بعد از مفهوم کیفیت است البته لازم به ذکر است که تجمل ((Luxury) و کیفیت رابطه مستقیمی با قیمت دارند. هر چه بهای بیشتری بپردازیم محصول بهتری از جهت مواد اولیه، دوام، کاربری و غیره دریافت می‌کنیم یعنی کیفیت بالاتر، تناسب اغلب برای کاربرد و متعاقباً خوشنودی هر چه اغلب مشتری.

شاید بتوان گفت«کیفیت سطحی از رضایت مشتری است که توسط وی تجربه و فهم می‌گردد و این رضایت ریشه‌ای عمیق در توقعات و تصورات وی از پسندیده بهره‌گیری بودن کالا یا خدمت دارد.»

در ماضی و پیش از انقلاب صنعتی، فرآوری کالا یا ارائه خدمات بیشتر یک فرمایش محلی و منطقه‌ای بوده است. سازمانها با مشتریان اندک خویش ارتباط تقرب داشته و به راحتی از خواسته‌ها و توقعات آنها آگاه می‌شوند و این مشتریان بودند که سطح کیفیت را برای سازمانها تعیین و تعریف می‌کردند. ولی بعد از انقلاب صنعتی که کارگاهها به کارخانه ها تبدیل شده و بازار گسترش یافت، سازمانها با طیف وسیعتری از مشتریان روبه رو شدند، برآورده کردن رضایت کسان مفهومی پیچیده‌تر به خویش گرفت و لغایت به امروز که در مرحله بازرگانی جهانی هستیم کسب رضایت مشتریان هر روز تغییر شکل داده و دشوار‌تر می‌شود اگر چه مسیر گریزی متعلق به نیست چرا که سازمان باید پاسخگوی خواست مشتریان خود باشد.

اساس و فرزانش هستی هر سازمان کسب فایده است. قصد از رقابت با سایر سازمانها کوشش در افزایش هر چه اغلب بهره بازار و فروش، تنها کسب فایده و افزایش بهره سرمایه‌گذاران و سهامداران است و نه چیز دیگر. برای سازمانها در این وسط کیفیت و کسب رضایت مشتری وسیله‌ای است برای رسیدن به هدف نه خود هدف. لازمه کسب خوشنودی کامل مشتری و تعالی کیفی، تغییر و اصلاح در فرایندهای کاری، نقطه نظر و آموزش کارکنان و حتی مشتریان است. برای نیل به این اهداف روشها و متدولوژی‌های بسیاری لغایت به امروز مطرح شده‌اند. امروزه احصاییه روش‌هائی که در باره کیفیت و مدیریت کیفیت به تکاپو می‌پردازند به سرعت در حال افزایش می‌باشد. اکثر آنها به وسیله مشاوران و مدیران سازمانها در روشنگری روش‌هائی که آنها به کار و جنبش می‌پردازند و اینکه چگونه با چالش‌های کیفیت روبه رو شده‌اند و عمل کرده‌اند، مطرح می‌گردد.

در این میانی یگانه از جالب‌توجه‌ترین رویکردها در گویه مدیریت کیفیت در چند دهه تازه «مدیریت کیفیت فراگیر» بوده است که در بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها به پیشه گرفته شده و نتایج چشمگیری نیز به به اتفاق داشته است. در پیوستگی به رسیدگی مختصری در ارتباط با TQM می‌پردازیم و سپس به سایر رویکردهای امروزین و مرتبط نیز اشاره می‌نمائیم:

 – مدیریت کیفیت فراگیر TQM

در دهه 1950 ژاپنی ها از آقای دمینگ (Deming) ، احصاء دان و نظریه پرداز مدیریت، تقاضا کردند به آنها در بهبودی امور مدیریتی و از دسته مدیریت کیفیت کمک کند. با اعمال اصول دمینگ که به «مدیریت کیفیت فراگیر» (Total Quality Management) سرشناس شد، ژاپنی‌ها رشد چشمگیری را در اقتصاد خود تجربه کردند. در دهه 80 آمریکائی‌ها که در مقایسه با ژاپنی‌ها خویش را عقب‌تر می‌دیدند به این رویکرد پروا کردند. کرازبی و جوران نقش به سزائی در ترقی ابزارها، الگوها و نظریه‌های TQM داشتند.